Θυμός: κάνε τον το καύσιμο σου

Σήμερα, θέλω να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Αντί να σου πω να αφήσεις στην άκρη το θυμό σου, θέλω να σου εξηγήσω πως μπορείς να τον κατευθύνεις και τον χρησιμοποιήσεις προς την σωστή κατεύθυνση. Γιατί, μας έχουν πει πολλά λάθος πράγματα για το θυμό.

Τι δεν γνωρίζουμε για το θυμό

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να συνειδητοποιήσεις για να μπορέσεις να χρησιμοποιήσεις το θυμό σου σωστά, είναι ότι τα περισσότερα απ’ όσα γνωρίζεις για αυτόν είναι λάθος. Βλέπεις από μικρούς μας μαθαίνουν να τον επεξεργαζόμαστε με λάθος τρόπο. Ο θυμός, μας μαθαίνουν, είναι ένα απολύτως κακό συναίσθημα.

Είναι κάτι που δεν πρέπει να νιώθουμε, αλλά και όταν το νιώθουμε πρέπει να το καταπιέζουμε ή να παριστάνουμε ότι δεν υπάρχει. Ή απλά να τον αφήνουμε να ξεσπάει, προκειμένου μέσα μας να κατασιγάσει το πάθος.

Πόσο συχνά δεν βλέπεις ανθρώπους να σου λένε απλά να χαλαρώσεις ή άλλους να σου λένε να φωνάξεις και να εκραγείς για να τον βγάλεις από μέσα σου; Είναι η λεγόμενη θεωρία της κάθαρσης: απελευθερώνεις την ενέργεια που έχεις μαζέψει με έναν άκακο τρόπο που επιτρέπει να μειωθεί η πίεση που νιώθεις.

Μόνο που το να χτυπάς τον σάκο του μποξ για να ηρεμήσεις δεν είναι λύση. Ναι, το να αφήσεις την πίεση να βγει από μέσα σου θα σε κάνει να νιώσεις προσωρινά λιγότερο θυμωμένος. Όσο δεν λύνεται όμως το θέμα που δημιουργεί το θυμό, αυτός θα συσσωρευτεί ξανά μέσα σου. Επιπλέον με όλους αυτούς τους τρόπους απλά ενισχύεις τον τρόπο που νιώθεις.

Στην πράξη, ο καλύτερος τρόπος για να μειώσεις τον θυμό σου είναι να τον χρησιμοποιήσεις με τρόπο επωφελή για σένα.

Ο θυμός είναι καύσιμο

Ο θυμός μπορείς όντως να αποτελέσει μια μεγάλη δύναμη για θετική αλλαγή. Έχει το καλό να σου επιτρέπει να εστιάζεις στους στόχους σου. Λειτουργεί ως ένα κιάλι που σου δείχνει το στόχο.

Μάλιστα, αντίθετα με ότι ίσως θα περίμενες, οι θυμωμένοι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο αισιόδοξοι. Ο θυμός μας βοηθάει να πιστέψουμε ότι το μέλλον είναι στο χέρι μας να γίνει όπως θέλουμε και ότι έχουμε την ικανότητα να επηρεάσουμε το αποτέλεσμα. Αυτή η οπτική κρύβει δύναμη. Όταν συναντάμε εμπόδια, ο θυμός είναι που μας δίνει την ώθηση να τα ξεπεράσουμε. Όμως για να γίνει αυτό πρέπει να έχεις υπόψη σου και κάτι άλλο:

Ο θυμός χωρίς στόχους είναι απλό πείσμα

Ο θυμός είναι εργαλείο, αλλά ένα εργαλείο που απαιτεί προσοχή στην χρήση του. Ο θυμός, υπό πολλές έννοιες, είναι σαν τη φωτιά, δημιουργικός και καταστροφικός ταυτόχρονα.

Όταν εφαρμόζεται κατάλληλα μπορεί να δημιουργήσει αλλαγές. Άλλωστε ο θυμός είναι που έχει οδηγήσει σε επαναστάσεις που ανέτρεψαν δικτάτορες, σε διεκδικήσεις για δικαιώματα και ισότητα. Αλλά όταν αφεθεί εκτός ελέγχου οδηγεί και σε πόνο και τραγωδίες. Έτσι μετατρέπεται σε οργή και βλέπουμε πολλούς να προσπαθούν να δημιουργήσουν ανεξέλεγκτο θυμό σε άλλους ως έναν τρόπο να τους ελέγξουν.

Όμως ο θυμός, ο χρήσιμος θυμός, που φέρνει θετικές αλλαγές δεν είναι καυτός. Ο έντονος θυμός είναι αυτός στον οποίο και έλεγχο δεν έχουμε και τίποτα δεν προσφέρει. Είναι επιθετικότητα χωρίς στόχο, είναι πάθος χωρίς λόγο, είναι ένστικτο και όχι σκέψη, είναι πείσμα και όχι ώθηση.

Ο χρήσιμος θυμός είναι λογικός, ελέγξιμος και κατευθυνόμενος. Ο χρήσιμος θυμός ψάχνει για λύσεις, αντί να στέκεται μόνο στο πρόβλημα. Έχει να κάνει με ότι είναι απαραίτητο, όχι μόνο με το τι είναι σωστό εκείνη τη στιγμή. Έχει να κάνει με την επιλογή των σωστών στόχων και σωστών απαντήσεων, αντί να ξεσπάει εκτός ελέγχου. Έχει να κάνει με την ώθηση να συνεχίζεις όταν όλα μοιάζουν χαμένα.

Δώσε έμφαση στο χρήσιμο

Ο θυμός μπορεί να αποτελέσει μια εκπληκτική δύναμη παρακίνησης για να κάνεις θετικές αλλαγές στη ζωή σου (πολύ περισσότερο από το να κάθεσαι μπροστά στον καθρέπτη κάνοντας θετικές σκέψεις). Αλλά είναι ένα συναίσθημα που απαιτεί προσεκτική διόδευση για να είναι χρήσιμο, όπως και προσεκτική εφαρμογή.

Γιατί είναι εύκολο να στρέψεις το θυμό σου στη λάθος κατεύθυνση. Για παράδειγμα, το να στρέφεις το θυμό σου στους άλλους, ψάχνοντας κάποιον να κατηγορήσεις και για δικά σου λάθη, δεν είναι καθόλου χρήσιμο.

Πολύ συχνά κατηγορούμε τους άλλους ως έναν τρόπο να αποσιωπήσουμε τις δικές μας ευθύνες. Βλέπω πολλούς μαθητές στα πρώτα βήματά τους να ισχυρίζονται ότι για όλα φταίνε οι άλλοι: οι γυναίκες που είναι «ψωνισμένες» και δεν τους θέλουν. Αυτό όμως δεν δημιουργεί θετικές αλλαγές.

Το να ρίχνουμε την ευθύνη στους άλλους, ειδικά όταν δεν μπορείς να κάνεις κάτι για αυτό, δεν κάνει κάτι άλλο από το να παράγει περισσότερο θυμό, απόγνωση και μιζέρια. Αυτό είναι αντιπαραγωγικό σε σχέση με αυτό που θες: δράση και ενέργειες.

Παρομοίως, το να στρέφεις το θυμό σου προς τα μέσα δεν βοηθάει καθόλου. Αν τιμωρείς τον εαυτό σου, του φέρεσαι σκληρά, του λες ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα σωστά, δεν θα πας μακριά.

Το συνεχές αυτομαστίγωμα οδηγεί μόνο σε απόγνωση και συχνά ενισχύει τη συμπεριφορά ή τις συνθήκες που εξαρχής δημιουργούν το θυμό σου. Προσωπικά πέρασα πολύ καιρό με το να είμαι θυμωμένος με τον εαυτό μου για το γεγονός ότι δεν μπορούσα να προσεγγίσω τις γυναίκες που ήθελα. Αυτό όμως δεν βοηθούσε γιατί έδινε στο άγχος μου ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα.

Μπορείς λοιπόν να είσαι θυμωμένος για τα πράγματα που έχεις κάνει. Μπορείς να είσαι αναστατωμένος με τα λάθη σου. Αλλά το να τιμωρείς τον εαυτό σου, δεν σε βοηθάει. Δεν σε κινητοποιεί να αλλάξεις ή να βελτιωθείς. Το μόνο που κάνει ο θυμός για τον εαυτό σου είναι να σε βαραίνει παραπάνω.

Βρες τις λύσεις που χρειάζονται

Ίσως είναι δύσκολο να γνωρίζεις πώς να χρησιμοποιήσεις το θυμό σου ή πώς να τον στρέψεις στη σωστή κατεύθυνση. Ένας απλός τρόπος για να χρησιμοποιείς είναι να αναρωτιέσαι:

Ψάχνεις τρόπο να τιμωρήσεις κάποιον ή ψάχνεις να βρεις μια λύση;

Αυτό είναι και το πρώτο βήμα για να μάθεις να χρησιμοποιείς το θυμό με θετικό τρόπο. Επιπλέον χρειάζεται να γνωρίζεις τι μπορεί να ελέγξεις και τι όχι. Δεν μπορούσα να κάνω όλες τις γυναίκες να με συμπαθούν, αυτό ήταν εκτός του ελέγχου μου. Όμως μπορούσα να γίνω πιο ελκυστικός και επικοινωνιακός άνδρας.

Το επόμενο βήμα; Αφού κατανοήσεις τι είναι στο χέρι σου να ελέγξεις, βρες τρόπους να κάνεις τις σχετικές αλλαγές. Μπορούσα να ξαναγράψω το παρελθόν μου; Όχι, αλλά μπορούσα να αλλάξω το παρόν και το μέλλον μου.

Ο θυμός μου και το ανικανοποίητο για το πώς ήμουν ήταν που μου έδωσε την ορμή για να κάνω τις αλλαγές που ήθελα. Σα να έλεγα στον κόσμο «Stop, ως εδώ. Τώρα αλλάζουν τα πάντα».

Έτοιμος να τα αλλάξεις όλα; Δες εδώ

Ο θυμός όταν χρησιμοποιείται θετικά, δεν έχει να κάνει με την τιμωρία. Δεν είναι εκδίκηση, δικαίωση ή επίθεση. Είναι ο τρόπος να προχωρήσεις προς τους στόχους που επιθυμείς. Ο θυμός πρέπει να είναι αφορμή για αλλαγή. Ο θυμός, ο χρήσιμος θυμός, είναι που μας κινητοποιεί και μας δίνει τις πρώτες μικρές νίκες, για να πάρουμε κουράγιο.

Οπότε αν έχεις κουραστεί με τη ζωή σου όπως είναι μέχρι στιγμής, τότε είναι καιρός να θυμώσεις. Είναι καιρός να δηλώσεις ότι αυτό είναι το τέλος. Δεν θα ανεχτείς άλλο να είναι έτσι τα πράγματα. Και ότι θα δουλέψεις για να τα αλλάξεις.

Και προσωπικά θα είμαι δίπλα σου στο ταξίδι.