Η Επιτυχία δεν θα σε κάνει πιο Ευτυχισμένο

Κανείς από εμάς δεν ελέγχει πραγματικά την τύχη του. Η «μοίρα» έχει μεγάλη δύναμη πάνω σε εμάς τους αδύναμους ανθρώπους.

Παρ’ όλα αυτά, συχνά πιστεύουμε ότι αν ήμασταν λίγο πιο πλούσιοι, λίγο πιο διάσημοι και είχαμε την επιτυχία που ονειρευόμαστε, ότι θα είχαμε επιτέλους λόγο πάνω στην κατεύθυνση που θα πάρει η ζωή μας και ο κόσμος.

Πόσο αφελές είναι αυτό. Και πόσους περιορισμούς μας βάζει.

Οκ, είναι αλήθεια πως οι φτωχοί και αποξενωμένοι ανάμεσά μας υποφέρουν πολύ. Μερικοί δεν έχουν πρόσβαση καν στα βασικά αγαθά. Μερικοί είναι στη γωνία από το ίδιο το σύστημα. Μερικοί αντιμετωπίζουν αντιξοότητες που ούτε που μπορούμε να φανταστούμε.

Και πιστεύουμε, ότι αν μπορούμε να γίνουμε το αντίθετο από αυτούς, ότι όλα θα πάνε τέλεια. Υπό πολλές έννοιες, αυτή είναι και η ρίζα της επιθυμίας μας για δόξα και περιουσία.

Όμως αξίζει να σημειώσουμε ότι οι άνθρωποι που ζηλεύουμε, αυτοί που έχουν αγγίξει την κορυφή της επιτυχίας (όπως την ορίζουμε) δεν είναι και τόσο ελεύθεροι όσο πιστεύουμε. Η Επιτυχία δεν θα σε κάνει πιο Ευτυχισμένο

Όσο πιο ισχυρός, τόσο λιγότερο ελεύθερος

Μπορεί να νομίζουμε ότι ο πιο ισχυρός άνδρας έχει και τις περισσότερες επιλογές, αλλά στην πραγματικότητα έχει τις λιγότερες. Γιατί πάρα πολλά διακυβεύονται από την κάθε του κίνηση. Οι επιλογές του βασιλιά έχουν και το μικρότερο δυνατό εύρος. Η ζωή αυτού και της ομάδας του ισορροπούν οριακά.

Δεν μπορεί πια να εξερευνήσει, να παρασυρθεί, να συμμετάσχει, να εγκαταλείψει. Δεν μπορεί να επαναδημιουργήσει τον εαυτό του, γιατί τόσοι πολλοί εξαρτώνται από αυτόν, όπως και αυτός εξαρτάται από τόσους άλλους.

Σταματάει να μαθαίνει γιατί περιορίζεται μέσα στο φρούριο και τα παλάτια του, από στρατηγούς και υπουργούς που σπάνια τολμούν να του πουν κάτι που δεν θέλει να ακούσει. Η δύναμη σταδιακά τον ξεκόβει από τον κόσμο. Τα πάντα φτάνουν σε αυτόν μέσα από δεύτερο ή τρίτο χέρι. Εξαπατάται κάθε ημέρα. Αρχίζει να χάνει επαφή με τον τόπο του, τους ανθρώπους του, την οικογένειά του.

Υπάρχει μόνο για να συντηρεί τον πλούτο και την δύναμή του, για να χτίσει την δυναστεία του. Η επιβίωση γίνεται το μόνο πάθος του. Έτσι, ρυθμίζει τη δίαιτά του, ελέγχει το φαγητό του για δηλητήριο, ασκείται πίσω από τείχη, δεν εμπιστεύεται κανέναν και προσπαθεί να ελέγξει τους πάντες.

Και σε περίπτωση που νομίζεις ότι πρόκειται για ένα μεμονωμένο παράδειγμα στην ιστορία των ισχυρών, λάβε υπόψη ότι στην πραγματικότητα είναι η πιο παλιά ιστορία στον κόσμο. Υπάρχει μέχρι και ένας αρχαίος μύθος για αυτό, η περίφημη Δαμόκλειος σπάθη. Θεωρούμε ότι ο βασιλιάς είναι ελεύθερος να κάνει ότι θέλει. Στην πράξη, ο τρόμος κρέμεται από πάνω του.

Η επιτυχία θα σε κάνει πιο ευτυχισμένο;

Ο λόγος που σου περιγράφω αυτές τις εικόνες δεν είναι για να λυπηθείς τους ισχυρούς (αν και όντως πολλές φορές για λύπηση είναι). Είναι για να σε κάνω να θέσεις τις σωστές ερωτήσεις για τις φιλοδοξίες και τις επιθυμίες σου.

Είσαι σίγουρος ότι οι στόχοι που βάζεις είναι όντως αυτοί που επιθυμείς; Είσαι σίγουρος ότι κατανοείς τι συνεπάγεται η επιτυχία; Είσαι σίγουρος ότι έχει ορίσει την επιτυχία σωστά; Είσαι σίγουρος ότι αυτή θα σε κάνει ευτυχισμένο;

Με το πέρασμα των ετών, έχω παλέψει κι ο ίδιος με αυτές τις ιδέες. Πάντα μου άρεσε να γράφω. Και πάντα ήθελα να εκδώσω ένα βιβλίο και να πληρωθώ για αυτό. Ήθελα να μπορώ να μοιράσω τις ιδέες μου. Αλλά ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα για τους συγγραφείς, είναι ότι όσο μεγαλύτερη επιτυχία έχεις, τελικά τόσο λιγότερο χρόνο έχεις διαθέσιμο για να γράψεις.

Ξαφνικά πρέπει να διαχειρίζεσαι τον εαυτό σου στα social media. Δίνεις ομιλίες. Έχεις ραντεβού με τον εκδότη, για τα δικαιώματα, για τα εξώφυλλα. Έχεις email να απαντήσεις σε κόσμο που έχει ανάγκη και χρειάζεται βοήθεια. Αλλά όλα αυτά τρώνε πολύ χρόνο.

Είναι πολύ εύκολο, πολύ δελεαστικό λοιπόν, όλα αυτά να καταναλώσουν τη ζωή σου. Να γράψεις άλλο βιβλίο; Ποιος έχει τον χρόνο; Να βρεις ένα ήσυχο πρωινό να μαζέψεις το υλικό σου; Μα δεν υπάρχουν πια ήσυχα πρωινά.

Σκέψου τον ηθοποιό που πρέπει μόνιμα να προσέχει τι εικόνα δίνει στους άλλους. Σκέψου τον εκατομμυριούχο που κάθε λεπτό που είναι ξύπνιος καταναλώνεται με την διαχείριση της περιουσίας του. Σκέψου τον πρωθυπουργό που το πρόγραμμά του διαμορφώνεται από τους συμβούλους του. Μπορεί όλοι αυτοί να δείχνουν αξιοζήλευτοι, αλλά με πιο προσεκτική ματιά, δεν τους ζηλεύεις και τόσο τελικά.

Μου πήρε κάμποσο να κατανοήσω ότι ήταν απόλυτα δυνατό η επιτυχία που νόμιζα ότι ήθελα να με αποτρέπει από όσα πραγματικά ήθελα να κάνω. Οπότε για τι επιτυχία μιλάμε;

Έτσι πια κι ο ίδιος δεν ορίζω πια την επιτυχία με τον τρόπο που την όριζα παλιότερα. Δεν την μετράω σε αντίτυπα που πούλησα ή σε ευρώ που κέρδισα. Την μετράω με το πώς μοιάζουν οι μέρες μου και την ποιότητα της δουλειάς μου: Έχω χρόνο να γράψω; Μπορώ να πω αυτό που σκέφτομαι; Ορίζω ο ίδιος το πρόγραμμά μου ή με κατευθύνει αυτό; Είναι η ζωή μου απόλαυση ή αγγαρεία;

Με άλλα λόγια αυτονομία και ανεξαρτησία. Έχω αυτονομία πάνω σε αυτά που κάνω και σκέφτομαι; Είμαι ελεύθερος;

Ελεύθερος να αποφασίσω τι κάνω τις περισσότερες μέρες.

Ελεύθερος να κάνω αυτό που πιστεύω ότι είναι σωστό.

Ελεύθερος να επενδύσω στον εαυτό μου ή σε project που πιστεύω ότι αξίζει να επιδιώξω.

Ελεύθερος να εκφράσω όσα νιώθω ότι χρειάζεται να εκφραστούν.

Ελεύθερος να περάσω χρόνο με αυτούς που θέλω να περάσω χρόνο μαζί τους.

Ελεύθερος να διαβάσω, να μελετήσω και να μάθω πράγματα που με ενδιαφέρουν.

Ελεύθερος να αφήσω το γραφείο για να βγω για φαγητό με τους δικούς μου.

Ελεύθερος να επιδιώξω τον δικό μου ορισμό της επιτυχίας.

Κι αυτός ο ορισμός επιπλέον με βοηθάει να εκτιμώ τις ευκαιρίες σωστά. Για παράδειγμα: Αυτή η επιλογή μου δίνει περισσότερη αυτονομία ή λιγότερη;

Άσε στην άκρη ότι είναι φανταχτερό

Μην δίνεις σημασία ακόμα κι αν είναι κάτι που το κάνουν όλοι, ακόμα κι αν είναι κάτι που θα σου φέρει περισσότερους follower ή μερικά έξτρα ευρώ. Αυτό που μετράει είναι η ελευθερία.

Γιατί χωρίς ελευθερία, τι νόημα έχει η επιτυχία; Αν δεν είσαι κύριος του εαυτού σου, τότε δεν έχεις τίποτα.

Μην το προσπεράσεις εύκολα αυτό. Σκέψου το για ένα λεπτό. Ή και για την υπόλοιπη μέρα. Ήταν αυτό το πρωινό δικό σου; Ή ήσουν στο τρέξιμο, να πας κάπου, να κάνεις κάτι, για κάποιον που ούτε συμπαθείς;

Είσαι σίγουρος ότι το να μπορείς να «έχεις τα πάντα» είναι όντως αυτό που θέλεις; Περιλαμβάνει την ικανότητα να περνάς την ημέρα σου όπως θέλεις; Σου δίνει τον έλεγχο της ζωής σου (όσο μπορεί να έχει ένας άνθρωπος);

Γιατί αν δεν σου τον δίνει, τότε ποιο είναι το νόημα;