Εσωτερικός Κριτής: Η φωνή μέσα σου που σε βασανίζει

Σήμερα, είναι καιρός να γνωρίσεις έναν από τους πιο ισχυρούς εχθρούς σου. Αυτόν τον άτιμο που μπαίνει στο μυαλό σου και σαμποτάρει εσένα, τα πλάνα σου, τις σκέψεις σου, την αυτοπεποίθησή σου.

Αυτός ο εχθρός είναι φωνακλάς, άγριος, άδικος και κατά τις 99% εντελώς λάθος. Είναι ο συγκάτοικος που δεν μπορείς με τίποτα να ξεφορτωθείς.

Είναι ο Εσωτερικός Κριτής.

Αυτός ο Κριτής υπάρχει σε όλους μας. Σε μερικούς ίσως είναι πιο κρυμμένος απ’ ότι σε άλλους.

Ο Εσωτερικό Κριτής γνωρίζεις τις ανασφάλειές μας, τις ευαισθησίες μας, τα σημεία για τα οποία ντρεπόμαστε.

Στην πραγματικότητα εκπροσωπεί όλα αυτά για τα οποία νιώθουμε ανασφάλεια.

Ξανά και ξανά, μας στέλνει σε ένα φαύλο κύκλο αρνητικής αυτοεκτίμησης και σαμποτάζ του εαυτού μας.

Και ακόμη κι αν μερικές φορές γνωρίζουμε συνειδητά ότι ο Εσωτερικός Κριτής είναι λάθος, σε συναισθηματικό επίπεδο συχνά νιώθουμε ότι έχει δίκιο.

Να μερικά πραγματικά παραδείγματα από την φωνή του Κριτή σε μαθητές με τους οποίους έχω δουλέψει και έχουν καταφέρει να τιθασεύσουν:

Κώστας: Κανείς δεν με θέλει εδώ. Όλοι ξέρουν ότι δεν ταιριάζω εδώ, απλά είναι ευγενικοί.

Γιάννης: Είμαι βλάκας. Θα αποτύχω πάλι, όπως έχω αποτύχει και σε όλα τα άλλα ως τώρα.

Νίκος: Ποιος είναι ο λόγος να δουλέψω στο φλερτ, αφού ότι κι αν κάνω τελικά θα με παρατήσει για κάποιον άλλο.

Και εκατοντάδες άνθρωποι με τους οποίους έχω δουλέψει, είχαν σκέψεις όπως:

Δεν είμαι αρκετά καλός (ή αρκετά έξυπνος ή αρκετά πετυχημένος ή αρκετά ωραίος).

Αν οι άνθρωποι με γνωρίσουν, θα με αντιπαθήσουν.

Δεν αξίζω. Και δεν αξίζω να έχω αυτά που επιθυμώ.

Αυτός ο εσωτερικός κριτής, μέσα από την συνεχή επανάληψη και την πλύση εγκεφάλου, δημιουργεί φτιαχτές ιστορίες που λέμε στον εαυτό μας για τη ζωή μας και αυτούς που είναι γύρω μας.

Και η δύναμη που έχουν αυτές οι φτιαχτές ιστορίες επιβάλλει το είδος της ζωής που τελικά θα ζήσουμε.

Ο εσωτερικός κριτής λατρεύει να έχει πάντα δίκιο, και θα κάνει τα πάντα προκειμένου να έχει δίκιο, ακόμα κι αν σημαίνει να βλάψει την καριέρα σου, τις σχέσεις σου, τον εαυτό σου.

Και τελικά καταλήγεις να ζεις κυριολεκτικά ένα ψέμα. Εσωτερικός Κριτής: Η φωνή μέσα σου που σε βασανίζει

Τι είναι ο εσωτερικός κριτής τελικά;

Αυτός ο εσωτερικός κριτής δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο εσωτερικός γονιός.

Είναι η πιο αρνητική πλευρά των γονιών σου (ή αυτών που σε φρόντισαν μεγαλώνοντας).

Όπως έχουμε αναφέρει ξανά, η αρχιτεκτονική του εγκεφάλου σου κυριολεκτικά διαμορφώνεται μέσα από τις πρώτες σου αλληλεπιδράσεις μαζί τους.

Ότι πεποιθήσεις, προσδοκίες, απογοητεύσεις, κριτική, τιμωρίες και κανακέματα είχαν για εσένα, όλα αυτά οδήγησαν στη διαμόρφωση αυτού του κριτή.

Επιπλέον κι ότι δεν είπαν λεκτικά, αλλά το παρατήρησες:

Αν για παράδειγμα ένας από τους γονείς δεν ήταν ποτέ παρών (για οποιονδήποτε λόγο), μπορεί να οδηγήσει τον εσωτερικό κριτή στο βροντερό συμπέρασμα, ότι δεν αξίζεις!

Αν ένας από τους γονείς εγκατέλειψε εσένα ή την οικογένεια, μπορεί να οδηγήσει τον εσωτερικό κριτή να σε χαστουκίζει με το: Όποιον κι αν αγαπήσεις, τελικά θα σε αφήσει, οπότε μην στηρίζεσαι σε κανένα.

Μάλιστα αυτά που δεν ελέχθησαν μπορούν να είναι δέκα φορές πιο ισχυρά από όσο ελέχθησαν, ειδικά όταν ο γονιός λέει το ένα πράγμα και μετά κάνει το άλλο.

Και ενώ η παιδική σου ηλικία μπορεί να σου φάνηκε εντελώς νορμάλ ή ακόμα κι αν θεωρείς πως και τώρα δεν υπάρχει κάποιο θέμα, την επόμενη φορά που θα ακούσεις μέσα σου τον εσωτερικό κριτή, γνώριζε ότι πρόκειται για σημάδι ότι χρειάζεται να σκάψεις λίγο μέσα σου για να βρεις από πού προέρχεται αυτή η φωνή. Και να την εξολοθρεύσεις.

Γιατί στο υπόσχομαι: Δεν είναι δική σου.

Να λοιπόν κι ένα ιστορικό ενός παλιού μαθητή μου:

Οι γονείς του Κώστα (άλλαξα το όνομα) ήταν ανηλεείς: επικριτικοί, δύσκολοι και με πολύ υψηλές προσδοκίες από αυτόν.

Όπως μπορείς εύκολα να μαντέψεις, ήταν απογοητευμένοι από τις «αποτυχίες» του γιου τους, τα μικρά λάθη που κάθε παιδί κάνει καθώς μεγαλώνει, και δεν δίσταζαν να του τις χτυπάνε.

Η ντροπή που ένιωθε μετασχηματίστηκε σε κατωτερότητα ανάμεσα στους άλλους. Και αυτό το αίσθημα κατωτερότητας έγινε μόνιμο μέρος της προσωπικής του ταυτότητας.

Επειδή αυτές οι βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας, ο Κώστας συνέχιζε να ζει το στόρι του «αποτυχημένου» στην καθημερινή του ζωή.

Και το έκανε για πάνω από 30 χρόνια, νιώθοντας πάντα ανασφαλής όταν ήταν γύρω από κόσμο που ο ίδιος μέτραγε ως πιο «άξιο» από εκείνον.

Κομμάτι της ταυτότητάς σου;

Το επικίνδυνο πράγμα είναι το εξής: Ακόμα κι αν οι πεποιθήσεις σου δε σε εξυπηρετούν, δένονται πάνω σου και γίνονται κομμάτι της προσωπικότητάς σου.

Γίνονται κομμάτι της ταυτότητάς σου.

Δεν χρειάζεται να ζεις τη ζωή σου πιστεύοντας ένα ψέμα που δεν σε εξυπηρετεί με οποιονδήποτε τρόπο.

Μπορείς να σωπάσεις τον εσωτερικό κριτή, να απελευθερωθείς από αυτή τη φυλακή και να τον αντικαταστήσεις με τον εσωτερικό σου σύμβουλο.

Μάλιστα θα σου πω με σιγουριά ότι είναι πολύ λίγα τα πράγματα που μπορείς να κάνεις στη ζωή και είναι πιο σημαντικά από αυτό.

Και για να τα καταφέρεις χρειάζεται να ψάξεις καλά μέσα σου, να ανακαλύψεις τις βαθιά κρυμμένες πεποιθήσεις σου και έπειτα να επουλώσεις μια και καλή τις πληγές.

Και για να γίνει αυτό, είμαι στη διάθεσή σου για να σε βοηθήσω.