Μη Ισχυρά Όρια: Μήπως την αφήνεις να σε εκμεταλλεύεται;

Όπως συχνά διαβάζεις μέσα από τα άρθρα μας, οι άνθρωποι με μη ισχυρά όρια και χαμηλή αυτοεκτίμηση πέφτουν συχνά θύματα εκμετάλλευσης.

Ένα από τα πιο κοινά χαρακτηριστικά που έχει κάθε συναισθηματικός εκμεταλλευτής, είναι ότι θα προσπαθήσει να τεστάρει τα όριά σου. Θα προσπαθήσει να σε εξωθήσει να κάνεις πράγματα που δε θες, χρησιμοποιώντας έναν κύκλο ποινών και ανταμοιβών προκειμένου να σε χειραγωγήσει συναισθηματικά.

Τέτοιοι άνθρωποι μυρίζονται σαν τους καρχαρίες τα θύματά τους.

Γνωρίζεις σίγουρα τέτοιους ανθρώπους

Και αυτό δεν συμβαίνει μονάχα στις ερωτικές σχέσεις (αν και με αυτές θα ασχοληθούμε πιο κάτω): θυμήσου ας πούμε, δεν είχες ποτέ στο λύκειο ένα φίλο ή μία φίλη πρόθυμο ή πρόθυμη να ποδοπατήσει τους πάντες προκειμένου να περάσει το δικό του/της; Που καταπίεζε όσους αντιστέκονταν, καταπίεζε ίσως ακόμη περισσότερο όσους δεν αντιστέκονταν και εκμεταλλευόταν ασύστολα όσους υποχωρούσαν;

Έβαζε άλλους ανθρώπους να κάνουν όσα θα έπρεπε να κάνει εκείνος/ εκείνη. Θα τσαντιζόταν αν διαφωνούσες μαζί του/ της, ειδικά δημόσια. Θα σε είχε φίλο ή φίλη για όσο συνέφερε. Θα σου χαμογελούσε για όσο χρονικό διάστημα είχε την ανάγκη σου.

Πόσες φορές κάποιο άτομο τους στενού σου κύκλου, κάποιος φίλος, κάποιος συγγενής, ή η σχέση σου, σε έκανε να νιώθεις ένοχος για ό,τι έκανες ή ό,τι δεν κάνατε;

Στη σχέση σου

Ή σε περίπτωση σχέσης, να σου λέει για να νιώσεις ενοχές πράγματα του στυλ: «Μόνο εσύ μπορείς να με βοηθήσεις, όλοι οι άλλοι μου έχουν γυρίσει την πλάτη. Μόνο εσύ με αγαπάς». Ή, την ακόμη πιο συνηθισμένη ατάκα: «Αν με αγαπούσες, θα το έκανες».

Αυτές οι γυναίκες έχουν εργαλειοποιήσει την ενοχή που σου πλασάρουν προκειμένου να αναλάβεις ευθύνες που δεν είναι δικές σου αλλά δικές τους. Περιμένουν να τους λύσεις προβλήματα που δεν μπορούν οι ίδιες να διαχειριστούν.

Ή σου λένε: «Εγώ, που έχω κάνει τόσα για σένα;» Και ας μην τους ζήτησες ποτέ να τα κάνουν, ή και ας μην τα έχουν κάνει για σένα στην ουσία. Διαχειρίζονται την υποχρέωση που μπορεί να νιώσει κάποιους για αυτούς, διαχειρίζονται την ενοχή σου.

Προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι έχεις μη ισχυρά όρια.

Προσπαθούν να σε σύρουν μέσα στο προσωπικό τους δράμα, έχουν μία ατελείωτη λίστα από παράπονα και πικρίες και περιμένουν να έρθεις εσύ και να τους λύσεις τα προβλήματα. Έχουν συμπεριφορά κακομαθημένου παιδιού και σου βάζουν τις φωνές αν δεν τους κάνεις τα χατίρια. Σε κρατούν όμηρο στις παραξενιές τους με απειλές ότι θα σε παρατήσουν, ότι θα σε απατήσουν, ότι θα πάνε και θα κρεμαστούν.

Η μόνη ευθύνη που έχεις απέναντί τους είναι να τους απαγορέψεις να σου φέρονται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Μη Ισχυρά Όρια: Μήπως την αφήνεις να σε εκμεταλλεύεται;

Πολέμησέ το

Λαμβάνω διαρκώς μηνύματα από φίλους του site που με ρωτάνε πώς να χειριστούν συντρόφους που τους θίγουν την αξιοπρέπεια, που τους αγνοούν ή που ποτέ δε φαίνεται να συμφωνούν να βγουν μαζί τους.

Πάντα ρωτάω: γιατί τους επιτρέπετε να σας φέρονται έτσι;

Να ξέρεις πως τέτοιες ανισόρροπες σχέσεις χρειάζονται τη συμμετοχή και των δύο για να συντηρηθούν, αλλά φτάνει ένας μονάχα για να τις αναποδογυρίσει. Μπορεί να φαίνεται δύσκολο και οι τοξικοί άνθρωποι το κάνουν να φαίνεται ακόμη δυσκολότερο, αλλά να ξέρεις πως έχεις πάντα τη δύναμη να πεις όχι. Να αρνηθείς. Να πάψεις να ανέχεσαι μία μειωτική και διαβρωτική για το άτομό σου συμπεριφορά.

Να τραβήξεις μία γραμμή και να αποφασίσεις ότι δεν ευθύνεσαι για τα προβλήματα των άλλων και ότι δε θα επωμιστείς τις δικές τους δυσκολίες και ανασφάλειες. Μπορεί να σου φανεί δύσκολο να πεις όχι για πρώτη φορά. Μπορεί να σου φανεί δύσκολο να πεις, όσο και αν σε αγαπώ δεν μπορώ να σου επιτρέψω να μου δημιουργήσεις ενοχές επειδή δε χορεύω στο ρυθμό που μου παίζεις.

Και όσο πιο πολύ νοιάζεσαι για τον/την σύντροφο που σου δημιουργεί αυτό το ζήτημα, τόσο δυσκολότερο θα σου φανεί. Στο κάτω-κάτω υποτίθεται ότι πρέπει να υπάρχει μια αμοιβαία υποχώρηση σε μία σχέση, σωστά;

Όμως είναι άλλο πράγμα να θέλεις να υποχωρήσεις σε κάτι επειδή νοιάζεσαι για κάποιον κι άλλο να υποχωρείς επειδή νιώθεις ότι το άλλο άτομο δε σου αφήνει άλλη επιλογή, επειδή φοβάσαι το τι θα επακολουθήσει εάν αρνηθείς.

Θέλεις να κάνεις κάτι για κάποια που αγαπάς, ή για να την κάνεις ευτυχισμένη; Αυτό είναι καλό και υγιές. Αυτό σημαίνει ότι ζεις και δρας υγιώς μέσα σε μία υγιή σχέση.

Άλλο αυτό και άλλο να κάνεις κάτι που καθόλου δε σου αρέσει επειδή φοβάσαι πως αν δεν το κάνεις, η σχέση σου θα καταστραφεί. Μα φίλε μου, είναι ήδη κατεστραμμένη.

Αν αισθάνεσαι ότι μονίμως ενδίδεις και μάλιστα σε απαιτήσεις παράλογες, τότε προφανώς υπάρχει θέμα με τα όριά σου, προφανώς έχεις μη ισχυρά όρια.

Κάποια κοπέλα που είχα επέμενε να μου μιλάει για ώρες στο τηλέφωνο κάθε μέρα. Ό,τι και να γινόταν, έπρεπε κάθε μέρα να μιλάμε στο τηλέφωνο για ώρες. Και αν το πρόγραμμά μου δεν τη βόλευε στις συνδιαλέξεις μας, χαλούσε τον κόσμο, μέχρι που με έκανε να μισώ τη ζωή μου και να την ικετεύω να με συγχωρήσει.

Είχε θέματα εμπιστοσύνης, μου το είχε πει, κι έτσι έπρεπε εγώ να λύνω τα θέματά της, να της επιβεβαιώνω κάθε μέρα πόσο τη χρειαζόμουν και πόσο την ήθελα. Και ενέδιδα, επειδή δεν άντεχα να αντιμετωπίσω το δράμα που θα επακολουθούσε αν της αρνιόμουν.

Είχα μη ισχυρά όρια, πολύ ασθενή. Και υπέφερα εξαιτίας αυτού.

Ώρα να βάλεις όρια

Το ξέρω, είναι δύσκολο να κάνεις το πρώτο βήμα. Όμως κάθε πρώτο βήμα είναι δύσκολο, αλλά πάλι, κάθε ταξίδι, μεγάλο ή μικρό, ξεκινάει από ένα πρώτο βήμα.

Είναι δύσκολο να αποδεχτείς τις συνέπειες των πράξεών σου, αν αρχίσεις να λες επιτέλους όχι. Αλλά τα όρια, να ξέρεις, περιφρουρούν εκτός από τον ψυχισμό σου και την αυτοεκτίμησή σου. Τα όρια δε σε φυλακίζουν, σε απελευθερώνουν.

Σε βοηθούν να καταλάβεις ότι έχεις επιλογές, να πεις όχι, να αρνηθείς ό,τι δε σου αρέσει, να αποφασίσεις για ποια πράγματα είσαι υπεύθυνος και για ποια δεν είσαι.

Θες να μάθεις να είσαι ο ηγέτης στη σχέση σου; Δες εδώ

Όσο ανίσχυρο σε κάνουν να νιώθεις τα μη ισχυρά όρια, άλλο τόσο σε ισχυροποιούν τα ισχυρά και ανυπέρβλητα όρια που θα χτίσεις και θα περιφρουρήσεις. Αν πεις ότι δε θα επιτρέψεις να σε εξωθήσουν πέρα από τα όριά σου, αυτόματα παύεις να φαίνεσαι κακόμοιρος.

Αυτόματα δείχνεις ότι δεν είσαι τόσο απεγνωσμένος για μία σύντροφό ώστε να ανεχτείς το οτιδήποτε προκειμένου να την κρατήσεις στη ζωή σου. Δε θα επιτρέψεις σε καμία να σκουπίσει τα πόδια της στην καρδιά σου σα να ήταν χαλάκι για την πόρτα, όχι. Της εξηγείς ότι υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές…

Και να ξέρεις αυτό είναι απίστευτα ελκυστικό…