Όσα δεν σου λένε για το Πένθος (και πώς να το διαχειριστείς)

Το πένθος και η διαχείρισή του είναι κάτι που θα το ζήσουμε όλοι, κι όμως κανείς μας δεν είναι σωστά προετοιμασμένος.

Πιστεύουμε ότι καταλαβαίνουμε τι πρόκειται να συμβεί: θα κλάψουμε, θα θρηνήσουμε, θα προχωρήσουμε. Όμως τίποτα δεν μας προετοιμάζει για την πραγματικότητα.

Το πένθος σε εξουθενώνει

Το πρώτο πράγμα που ανακαλύπτεις όταν θρηνείς είναι ότι το πένθος είναι εξουθενωτικό. Δεν έχει σημασία αν είναι κάποιος συγγενής , φίλος, αγαπημένος, ακόμα και κατοικίδιο: το πένθος ρουφάει περισσότερη ενέργεια απ’ όση νομίζεις. Τόσο που πολλές φορές απλά θα σταματάς. Γιατί; Μα επειδή δεν θα έχεις άλλη ενέργεια.

Το πιο δύσκολο πράγμα με το πένθος είναι ότι η ζωή επιμένει να συνεχίζει και να προχωράει, ανεξαρτήτως του τι αισθάνεσαι. Οι λογαριασμοί σου και πάλι πρέπει να πληρωθούν. Εκείνη η προθεσμία πλησιάζει. Και πάλι πρέπει να δουλέψεις. Η καθημερινότητα της ζωής είναι εδώ και απαιτεί.

Έτσι αναγκαστικά ξεκινάς να μπαίνεις και πάλι στην καθημερινή ρουτίνα σου. Μόνο που το κάνεις ξέψυχα, χωρίς να είσαι «εκεί», γιατί δεν έχεις ενέργεια και κουράγιο.

Κανείς δεν ξέρει πώς να σε παρηγορήσει κι αυτό θα σε στεναχωρεί

Κάθε φορά που κάποιος έχει μία απώλεια, υπάρχει μια στερεοτυπική παρέλαση από συλλυπητήρια. «Λυπάμαι», «Είσαι στην προσευχή μας», «Είναι σε καλύτερο μέρος τώρα», «Ζωή σε εσάς», «Ήσασταν τυχεροί που ήταν στη ζωή σας» κλπ.

Είναι φράσεις που μας έρχονται αυτόματα, όταν απευθυνόμαστε σε κάποιον που μόλις έζησε μια τραγωδία. Ίσως μάλιστα να τις έχεις πει και εσύ πολλές φορές.

Όμως όταν είσαι ο παραλήπτης αυτών των φράσεων συμπάθειας, θα αρχίσεις να στεναχωριέσαι. Γιατί έχεις αυτή την απώλεια, το πένθος μέσα σου και όλοι λένε τυπικά λόγια λες και αυτά σημαίνουν κάτι για σένα.

Η αλήθεια ωστόσο είναι πως οι άνθρωποι γύρω σου δεν λένε αυτά τα λόγια από υποχρέωση. Θέλουν όντως να σου προσφέρουν ελπίδα και παρηγοριά. Συνήθως, θέλουν να σου δείξουν ότι κατανοούν πως νιώθεις, ότι πονούν κι αυτοί μαζί σου και ότι δεν είσαι μόνος σου.

Αλλά οι πιο πολλοί δεν έχουν τα κατάλληλα λόγια για αυτό. Κι είναι αλήθεια πως είναι δύσκολο να γίνει με λέξεις μόνο. Από την άλλη νιώθουν ότι πρέπει να πουν κάτι. Κι έτσι, χρησιμοποιούν αυτά τα κλισέ, γιατί τα έχουν ακούσει κι οι ίδιοι να λέγονται και δεν ξέρουν τι άλλο να πουν. Όσα δεν σου λένε για το Πένθος (και πώς να το διαχειριστείς)

Θα βλέπεις «φαντάσματα» παντού

Το πιο δύσκολο μέρος του πένθους όμως, ειλικρινά, είναι ότι όλα θα συνεισφέρουν σε αυτό. Θα βλέπεις τον άνθρωπο που έχασες παντού και αυτό θα σε τρελαίνει για κάποιο διάστημα.

Όταν έχεις χάσει κάποιον, ξαφνικά έχεις ένα κενό στη ζωή σου. Είχες δημιουργήσει χρόνια συνηθειών και καθημερινότητας που περιελάμβαναν και αυτό το πρόσωπο.

Το γεγονός ότι χάθηκε σημαίνει ότι με τη λογική σου γνωρίζεις ότι είναι απών, όμως αυτό δεν σημαίνει πως έχεις πάρει και συναισθηματικά το μήνυμα. Η προσδοκία ότι θα τον δεις να έρχεται από την γωνία, θα σε σπαράζει. Θα ζεις το παρελθόν και έπειτα θα ξανασυνειδητοποιείς ότι δεν είναι εδώ.

Και αυτό για ένα χρονικό διάστημα θα σε κάνει να νιώθεις χάλια.

Μετά όμως θα συνηθίσεις. Όσο δύσκολο κι αν σου φαίνεται αυτό, όσο κυνικό κι αν σου ακούγεται, η απουσία τους θα γίνει μέρος της κανονικότητας.

Στην αρχή θα βλέπεις φαντάσματα. Θα περιμένουν να νιώσεις το άγγιγμα τους, τη μυρωδιά τους, τη φωνή τους. Και θα υπάρχει ένα κενό που δεν είχες ξανανιώσει.

Κι αυτό είναι και το πιο δύσκολο, το να μάθεις σε αυτή τη νέα κανονικότητα. Με το πέρασμα του χρόνου θα θεωρήσεις ότι προσαρμόστηκες σε αυτήν.

Αλλά και πάλι θα υπάρχουν στιγμές που θα σου θυμίζουν την απουσία και αυτές θα πονούν περισσότερο γιατί θα σε πιάνουν απροετοίμαστο. Θα κάνεις κάποια ενέργεια που σου θυμίζει το πρόσωπο που έχασες και ξαφνικά θα «παγώνεις». Μπορεί να μαγειρεύεις κάτι που είχες συνδυάσει με αυτό, μπορεί να βρέθηκες σε ένα μέρος που πηγαίνατε μαζί, μπορεί να είδες κάτι που θα ήθελες να σχολιάσεις μαζί του. Και ο πόνος και το πένθος θα είναι πάλι εκεί σαν υπενθύμιση ότι χάθηκε για πάντα.

Το καλό είναι ότι όλο αυτό περνάει με την πάροδο του χρόνου. Που και που θα ξαναβλέπεις το «φάντασμα» αλλά θα είναι όλο και πιο λίγες οι φορές. Αλλά κι αυτό θα σε στεναχωρήσει:

Θα είσαι καλύτερα αλλά θα νιώθεις ενοχές

Κάποια στιγμή το πένθος μέσα σου θα σταματήσει και δεν θα ξέρεις τι να κάνεις.

Ξέρω, δεν μοιάζει με πρόβλημα. Ίσα ίσα που τόσο καιρό ευχόσουν να περάσει ο πόνος και το πένθος. Και έλεγες ότι θα έδινες τα πάντα για να γίνει αυτό.

Όμως από ένα σημείο και έπειτα χρησιμοποιούσες τον πόνο ως ένδειξη της αγάπης σου για αυτόν που έφυγε. Σαν απόδειξη του πόσο σε ένοιαζε. Και τώρα που δεν υπάρχει αυτός ο πόνος, νιώθεις ότι είναι …λάθος. Ένα σημάδι ότι πια δεν νοιάζεσαι.

Είναι κι αυτό μέρος της διαδικασίας του πένθους. Χρειάζεται να αποχαιρετήσεις το άτομο που έχασες και να το αφήσεις.

Κι αυτό θα γίνει: Μια μέρα θα ξυπνήσεις και θα συνειδητοποιήσεις ότι δεν νιώθεις τόσο άσχημα, όσο ένιωθες.

Χρειάζεσαι κάποια βοήθεια να ξεκινήσεις και πάλι τη ζωή σου; Είμαστε εδώ για σένα.

Και μετά το πένθος τι κάνεις;

Η ερώτηση δεν είναι ρητορική, χρειάζεται να ξεπεράσεις το πένθος, να προχωρήσεις και να αρχίσεις να προχωράς τη ζωή σου.

Πάντα θα νιώθεις ότι «είναι πολύ νωρίς ακόμη». Ότι άφησες το πένθος σου πολύ νωρίς στην άκρη και τι σημαίνει αυτό; Μήπως ότι δε νοιαζόσουν αρκετά; Μήπως αποτελεί ασέβεια στη μνήμη αυτού που έχασες; Δεν θα έπρεπε να νιώθεις χάλια;

Μερικοί μάλιστα ασυναίσθητα τείνουν να παρατείνουν τη μιζέρια τους, υποβάλλοντας τον εαυτό τους σε πράγματα που τους θυμίζουν τον εκλιπόντα, γιατί χωρίς τον πόνο, ποιοι είναι κι οι ίδιοι…

Όσο δύσκολο όμως κι αν σου φαίνεται προς το παρόν, η ζωή προχωράει και θα προχωρήσεις κι εσύ. Η κακοκαιρία δεν κρατάει για πάντα…

Το μεγαλύτερο δώρο που μπορείς να δώσεις σε αυτούς που αγαπάς, αυτούς που έχασες, είναι απλά να συνεχίσεις να ζεις. Όσο κι αν πονάει τώρα, όσο κι αν σου λείπουν, όσο κι αν νιώθεις βαθιά την πληγή, η ζωή προχωράει και το ίδιο πρέπει κι εσύ. Ο πόνος σταδιακά θα υποχωρήσει. Και θα μπορείς να δεις τη νέα εποχή που ξημερώνει.

Κι ίσως αυτό τελικά είναι το πιο δύσκολο απ’ όλα.