Θες να πετύχεις; Πάντα να είσαι μαθητής

Καθώς αρχίζουμε να πετυχαίνουμε στη ζωή μας, θα αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε και νέες συνθήκες όπως και νέα προβλήματα.

Ο νέος προϊστάμενος πρέπει να μάθει από διπλωματία και μανατζμεντ. Ο πωλητής, πώς να πουλάει. Ο επιχειρηματίας πώς να μοιράζει δουλειές. Ο κωμικός, πώς να εκφράζεται. Ο σεφ που ανοίγει εστιατόριο, πώς να τρέχει την επιχείρηση.

Αυτό δεν είναι κάτι εύκολο. Βλέπεις, καθώς μεγαλώνει η γνώση μας, καταλαβαίνουμε ότι το ίδιο κάνει και η άγνοιά μας για ένα σωρό άλλα πράγματα.

Με άλλα λόγια κάθε μας νίκη και πρόοδος δεν μας κάνει μόνο πιο επιτυχημένους, αλλά μας φέρνει και νέα εμπόδια και προκλήσεις που ούτε καν φανταζόμασταν.

Νιώθεις ακόμα μαθητής;

Χρειάζεται να έχεις μέσα σου και ταπεινότητα, για να κατανοήσεις ότι γνωρίζεις λιγότερα, όσο προχωράς και μαθαίνεις περισσότερα. Είναι αυτό που ανέφερε ο Σωκράτης, ότι το μόνο που γνώριζε ήταν ότι δεν γνώριζε σχεδόν τίποτα.

Με την επιτυχία έρχεται και η πίεση να παραστήσουμε ότι γνωρίζουμε περισσότερα απ’ όσα όντως γνωρίζουμε. Να παραστήσουμε ότι ήδη ξέρουμε τα πάντα. Αυτό είναι το πρόβλημα και το ρίσκο: να νομίζουμε ότι είμαστε ασφαλείς, όταν στην πραγματικότητα η κατανόηση και η δεξιοτεχνία είναι συνεχείς και ρευστές διαδικασίες.

Η ταπεινότητα ενισχύει το να μαθαίνεις, καθώς σε κάνει πιο ανοιχτό σε νέα ερεθίσματα. Διώχνει την αλαζονεία που μας τυφλώνει. Μας αφήνει ελεύθερους να απορροφήσουμε νέες αλήθειες. Δεν κλείνει το δρόμο μας.

Μπορείς να καταλάβεις πότε κάποιος είναι πράγματι ταπεινός; Υπάρχει ένα απλό τεστ: όταν ακόμα παρατηρεί και ακούει. Οι ταπεινοί βελτιώνονται. Δεν λένε «ξέρω ήδη τον τρόπο».

Ότι κι αν έχεις καταφέρει μέχρι τώρα στη ζωή σου, καλό είναι να νιώθεις ακόμα μαθητής. Αν δεν μαθαίνεις ακόμα, τότε ήδη πεθαίνεις.

Δεν αρκεί να είσαι μαθητής στην αρχή. Είναι μια κατάσταση στην οποία πρέπει να είσαι σε όλη σου τη ζωή. Μάθε από όλους και από τον καθένα. Από τους ανθρώπους που κερδίζεις, από τους ανθρώπους που σε κερδίζουν, από τους ανθρώπους που αντιπαθείς, ακόμα και από τους υποτιθέμενους εχθρούς σου.

Σε κάθε σκαλί, σε κάθε διασταύρωση της ζωής, υπάρχει μια ευκαιρία να μάθεις. Αρκεί να μην αφήσεις τον εγωισμό σου να σε μπλοκάρει και να στο κρύψει.

Είναι κάτι που χρειάζεται όλοι να ξέρουμε. Το ότι κάναμε κάτι και πήγε καλά (είτε είναι εργασία, είτε φλερτ, είτε οτιδήποτε), δεν σημαίνει ότι και η επόμενη προσπάθειά μας θα πάει το ίδιο καλά. Δεν σημαίνει πως ότι θα κάνουμε στο εξής θα πηγαίνει εξίσου καλά.

Αν πιστεύουμε κάτι τέτοιο, ουσιαστικά υπογράφουμε την αποτυχία μας.

Μια καλύτερη προσέγγιση είναι να ξεκινάμε κάθε προτζεκτ (αλλά και προσέγγιση για φλερτ) από το μηδέν. Να εστιάζουμε στο τι άλλο χρειάζεται να μάθουμε και στο τι χώρος υπάρχει για να βελτιωθούμε.

Πολύ συχνά πεπεισμένοι για τη δική μας εξυπνάδα και επιτυχία, μένουμε στη ζώνη άνεσης μας που διασφαλίζει ότι δεν θα νιώσουμε ποτέ χαζοί ή «λίγοι», καθώς τίποτα δεν μας προκαλεί να αλλάξουμε ή να επανασκεφτούμε τις θέσεις μας. Κρύβουμε από την θέα μας τις διάφορες αδυναμίες μας, μέχρι που τελικά είναι πολύ αργά για να αλλάξουμε πορεία. Και εκεί είναι που την πατάμε.

Ο καθένας μας αντιμετωπίζει μια απειλή σε κάθε προσπάθειά του να προχωρήσει στη ζωή. Σαν της σειρήνες της Οδύσσειας, ο εγωισμός μας τραγουδάει ένα σαγηνευτικό τραγούδι που μπορεί να μας οδηγήσει σε ναυάγιο. Για αυτό ένα σημαντικό μότο μου στη ζωή είναι το «πάντα να είσαι μαθητής». Θες να πετύχεις; Πάντα να είσαι μαθητής

Η λύση

Η λύση είναι τόσο απλή, όσο και άβολη:

Πάρε ένα βιβλίο για ένα θέμα για το οποίο γνωρίζεις ελάχιστα. Μπες σε χώρους που είσαι ο πιο άσχετος. Αυτό το άβολο συναίσθημα, η αμυντικότητα που νιώθεις όταν οι παραδοχές σου αμφισβητούνται, είναι που θα σε πάνε μπροστά. Άλλαξε τον τρόπο σκέψης σου. Άλλαξε το περιβάλλον σου.

Θες να κάνεις επιτέλους την αλλαγή στη ζωή σου; Δες εδώ

Ο ερασιτέχνης είναι αμυντικός και ταπεινός. Βρίσκει τη διαδικασία της μάθησης ευχάριστη. Του αρέσει να προκαλεί τις γνώσεις του και να επεκτείνει τους ορίζοντές του, και να βλέπει την εκπαίδευση σαν μια συνεχή και ασταμάτητη διαδικασία.

Αντίθετα, οι περισσότεροι άνθρωποι που νιώθουν πετυχημένοι προσπαθούν να επιβάλλουν τις αξίες και τον έλεγχό τους σε ότι συναντούν. Αυτό που θα σε κάνει διαφορετικό είναι η ικανότητα να ζυγίζεις κάθε κατάσταση αντικειμενικά και αν χρειάζεται να αντικαθιστάς τις παλιές σου απόψεις με καινούριες.

Όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις ξεκινούν έτσι, αλλά στην πορεία κάτι τους συμβαίνει. Κάποιο εξωτερικό γεγονός, τάση ή μόδα, κάνει την εμφάνισή του, και η επιχείρηση παρ’ όλους τους πόρους που έχει στη διάθεσή της δεν μπορεί να ανταποκριθεί.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί δεν μπορεί να προσαρμοστεί και να αλλάξει; Μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχει το ότι έχασε την ικανότητά της να μαθαίνει. Σταμάτησε να είναι μαθητής.

Τη στιγμή που θα πάθεις κάτι αντίστοιχο, η γνώση σου και οι ικανότητές σου γίνονται εύθραυστες.

Δεν αρκεί να θέλεις να μάθεις νέα πράγματα. Καθώς προχωράς, χρειάζεται να κατανοείς πώς να μάθεις και πώς να συνεχίζεις την εκπαίδευσή σου.

Διαφορετικά θα δυσκολευτούμε να πάμε μακριά.