Όσο στραβά και αν είναι τα πράγματα, έχεις πάντα επιλογές!

Η ευτυχία είναι πιθανώς το πιο δυσεύρετο πράγμα στη ζωή μας. Όλο την κυνηγάμε, όλο μας ξεφεύγει και όποτε την αποκτήσουμε, αποδεικνύεται εξαιρετικά βραχύβια. Σαν την άμμο που γλιστράει μέσα από τα δάχτυλά μας.

Μας αρέσει να πιστεύουμε ότι η ευτυχία μπορεί να γίνει κάτι μόνιμο και διαρκές. Ποιος δε θα το ήθελε αυτό; Να ζει τη ζωή του μέσα σε τέλεια πληρότητα και ευδαιμονία και να περιφέρεται με ένα μόνιμο χαμόγελο στο πρόσωπό του;

Στην πραγματικότητα όμως η ευτυχία είναι κάτι το περιστασιακό. Είναι μάλλον μία συλλογή στιγμών, ένας συνδυασμός σωστών συνθηκών και σε καμία περίπτωση, μία κατάσταση απαράλλαχτης ευλογίας. Αυτό άλλωστε την κάνει τόσο πολύτιμη.

Αν ήταν κάτι το μόνιμο, δε θα μπορούσαμε να την εκτιμήσουμε. Θα μας έλειπε το κίνητρο για να συνεχίσουμε να επιδιώκουμε το καλύτερο για τους εαυτούς μας και για τους ανθρώπους μας. Όταν οτιδήποτε γίνει μόνιμη κατάσταση, παύουμε να του δίνουμε σημασία.

Σκέψου ότι η επιδίωξη της ευτυχίας αναφέρεται ως αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου στις 10 εντολές. Αν μας προσφερθεί απλόχερα και για πάντα, θα πάψουμε να αγωνιζόμαστε για το οτιδήποτε. Θα βαρεθούμε την ίδια μας την ευτυχία.

Κρίμα όμως, που κάποιες φορές η ευτυχία κατακτάται τόσο δύσκολα όσο και αν αγωνιστούμε για αυτή.

Και είναι συχνές οι περιπτώσεις που απλώς δε ξέρουμε τί να κάνουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι. Το μόνο που καταφέρνουμε είναι να δυστυχήσουμε και αν μας προκύψει τυχαία λίγη ευτυχία, έχει καλώς.

Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα να μάθουμε πώς θα γίνουμε ευτυχισμένοι;

Κλείσε την τηλεόραση

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις για να γίνεις ευτυχισμένος είναι να απομακρυνθείς από καταστάσεις που σε κάνουν δυστυχισμένο.

Και αυτό σημαίνει να κλείσεις επιτέλους την τηλεόραση (και τα social media θα ‘λεγα).

Μη με παρεξηγείς, δεν σκοπεύω να σου πω τί κακό είναι η τηλεόραση, τί σκουπίδια μας ταΐζει και τί πλύση εγκεφάλου μας κάνει.

Σκέψου όμως τις διαφημίσεις. Μπορεί να διαφημίζουν αναψυκτικά, αμάξια, ρούχα, μπύρες, οτιδήποτε, αλλά τί προβάλλουν στην πραγματικότητα; Ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Δε θέλεις κι εσύ να γλεντάς τη ζωή σου όπως αυτή η παρέα νεαροί με τα καινούρια smartphones στο χέρι; Δε θέλεις να είσαι ωραίος και σέξι και γοητευτικός σαν τον τυπά που πίνει Χάινεκεν; Δε θέλεις να σκίζεις την άσφαλτο σαν αστραπή με το νέο μοντέλο της Φορντ; Αλλά δεν έχεις καμία σχέση με τους ανθρώπους αυτούς, ούτε σαν εμφάνιση συχνά, ούτε ηλικιακά. Τί κάνεις, λοιπόν;

Κάθεσαι και σε βομβαρδίζουν συνεχώς και ανελλιπώς με το μήνυμα ότι είσαι ανεπαρκής. Δεν είσαι τόσο σπουδαίος, τόσο δημοφιλής, τόσο σέξι όσο οι άνθρωποι στις διαφημίσεις. Υπάρχει ένα κενό στη ζωή σου που μονάχα το νέο αφρόλουτρο της δε ξέρω ποιας εταιρίας, μπορεί να γεμίσει. Το κλειδί εδώ είναι ένα: ξόδεψε, ξόδεψε, ξόδεψε όσα περισσότερα μπορείς και ίσως αν αγοράσεις αρκετά, αν χτυπήσεις τα κόκκινα του υπερκαταναλωτισμού, να γίνεις μία ιδέα πιο ευτυχισμένος.

Φυσικά ποτέ δε θα έχεις ξοδέψει/ αγοράσει/ καταναλώσει αρκετά. Αν μείνεις ικανοποιημένος, τί άλλο θα βρουν να σου πουλήσουν; Όχι φίλε μου, είναι μελετημένο για να μην μπορείς ποτέ να ικανοποιηθείς, όσες αγορές και αν κάνεις. Είσαι ένας σκύλος δεμένος στο μύλο, να κυνηγάει ένα κόκαλο που ποτέ δε θα φτάσει. Παλεύεις και παλεύεις αλλά δεν πας πουθενά με την όλη διαδικασία.

Κλείσε λοιπόν την τηλεόραση να τελειώνουμε. Πάψε να ακούς τη φωνή που σου λέει ξανά και ξανά ότι είσαι ανεπαρκής. Πάψε να κυνηγάς ανέφικτες ζωές.

Πάψε να συγκρίνεσαι με άλλους ανθρώπους

Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Τόμας Τζέφερσον. Κλασικός πολυμαθής, επιστήμων, αρχαιολόγος, φιλόσοφος, μηχανικός, επιχειρηματίας, αγρότης. Ο συμπαντικός άνθρωπος. Στα 33 του είχε συντάξει τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας. Είχε συμβάλει στη δημιουργία ενός έθνους. Είχε συνάψει συμμαχίες με ισχυρά κράτη.

Εσύ λοιπόν τί έκανες στη ζωή σου; Βρήκες δουλειά, μία μέτρια δουλίτσα; Κέρδισες έναν αγώνα στο ερασιτεχνικό του μπάσκετ; Αγόρασες εκείνο το μεταχειρισμένο φιατάκι που σου πούλησαν κοψοχρονιά κάτι παιδιά για να πάρουν καινούριο τζιπάκι;

Επιχείρηση δικιά σου έφτιαξες; Προσπάθησες και δεν τα κατάφερες; Ή μήπως σε έτρωγε από μικρό το κρυφό σαράκι της συγγραφής; Τί έγινε, βρήκες εκδότη για το μυθιστόρημά σου; Όχι ακόμη; Ή μήπως ακόμη δεν το τελείωσες; Κάτι τυπάκια σαν τον Μπεν Άφλεκ πήραν όσκαρ στα είκοσι κάτι τους, να πάρει και να σηκώσει. Και εσύ δεν έχεις εκδώσει ούτε μισό διήγημα. Σε συλλογικό τόμο.

Μήπως νιώθεις κάπως κατώτερος, ή όχι ακόμη; Δε νιώθεις ότι δεν πέτυχες τίποτα στη ζωή σου; Δε νιώθεις ότι είσαι άχρηστος ή πολύ ανόητος ή πολύ άτυχος ή πολύ αργός; Όσο στραβά και αν είναι τα πράγματα, έχεις πάντα επιλογές!

Αυτό εννοώ όταν λέω ότι πρέπει να πάψεις να συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους αν είναι να γίνεις ευτυχισμένος. Είναι μεγάλη παγίδα το να συγκρίνεσαι. Μόνο δυστυχία θα σου προσφέρει και θα σου στερήσει και την όποια αισιοδοξία είχες για να προσπαθήσεις.

Για να τοποθετηθούμε πάνω στο θέμα της σύγκρισης: να ξέρεις ότι ποτέ δεν έχεις υπόψη σου την όλη εικόνα. Συγκρίνεις τον εαυτό σου με ανθρώπους των οποίων γνωρίζεις ένα ελάχιστο κομμάτι της ζωής και της προόδου τους.

Για παράδειγμα, βλέπεις έναν όμορφο άντρα, επιτυχημένο, που οι γυναίκες τον κυνηγάνε. Πού ξέρεις πόσες ανασφάλειες κουβαλάει; Πού ξέρεις τί είδους συναισθηματικά κενά καλύπτει με την έντονη και ζηλευτή ζωή που σου φαίνεται πως ζει; Πού το ξέρεις ότι δεν κυκλοφορεί με όμορφες γυναίκες μόνο και μόνο για να κρύψει από τους δικούς του το γεγονός ότι είναι γκέι για παράδειγμα και τρέμει μέσα του βαθιά μήπως δε γίνει αυτό αποδεκτό. Πώς το ξέρεις;

Πού ξέρεις ότι ο τύπος με το πανάκριβο αμάξι που κυκλοφορεί μονίμως με ένα ύφος λες και έχει κατακτήσει τη ζωή, δεν είναι πνιγμένος στα χρέη (ακριβώς για να αγοράσει αυτό το πανάκριβο αμάξι). Πώς ξέρεις τί κουβαλάει ο κάθε άνθρωπος με τον οποίο συγκρίνεις εσύ τον εαυτό σου;

Επιπλέον, όταν συγκρίνεις τον εαυτό σου διαρκώς με κάποιον άλλο, είναι σα να αποδέχεσαι και να λες ότι τελικά, αν δε γίνεις διασημότητα δεν αξίζεις φράγκο. Το να μην αποδέχεσαι τις όποιες επιτυχίες σου μόνο και μόνο επειδή σου φαίνονται απλούστερες ή λιγότερο ένδοξες σε σχέση με τις επιτυχίες οποιουδήποτε άλλου, είναι ένας πολύ σίγουρος τρόπος για να γίνεις δυστυχισμένος.

Μην προσπαθείς να συγκρίνεις τον εαυτό σου με κατορθώματα που είναι από τη φύση τους σπάνια. Για παράδειγμα, δε θα γίνεις ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε την Ανταρτική, γιατί υπάρχει μονάχα μία θέση για αυτήν την πρωτιά. Μην υψώνεις τον πήχη εκεί όπου, εκ φύσεως, είναι αδύνατον να φτάσεις.

Το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να επικεντρωθείς σε όσα ήδη έχεις επιτύχει και σε όσα μπορείς να επιτύχεις στο μέλλον.

Εκτίμησε όσα έχεις

Το να εστιάζεις στα κατορθώματα των άλλων, σε εμποδίζει να απολαύσεις αυτά που έχεις και αυτά που μπορείς. Δεν κυβέρνησες τη χώρα στα σαράντα σου αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πράγματα που έχεις καταφέρει και που μπορείς να είσαι υπερήφανος για αυτά.

Έγραψες ένα μυθιστόρημα, για παράδειγμα; Συγχαρητήρια. Είναι θαυμάσιο αυτό που έκανες. Ακόμη και αν δε βγει εκεί έξω ποτέ, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν καν τη διάθεση ή το ταλέντο να βάλουν δυο γραμμές στο χαρτί. Έχεις έναν άνθρωπο που σε αγαπάει στο πλευρό σου; Κέρδισες στον αγώνα με την τοπική ομάδα μπάσκετ; Είναι θαυμάσια όλα αυτά και μπράβο σου!

Κοίτα με προσοχή και αισιοδοξία τη ζωή σου. Σίγουρα θα βρεις κάτι για το οποίο αξίζει να είσαι υπερήφανος. Ακόμη και τα μικρά πράγματα αξίζουν. Δεν είναι απαραίτητο να έχεις κερδίσει το Τζόκερ ή να είσαι ο νέος ταλαντούχος ζωγράφος που θα αναποδογυρίσει τα εικαστικά δεδομένα. Δεν σημαίνει ότι όποιος δεν είναι διάσημος είναι ασήμαντος.

Σταμάτα να κάνεις το θύμα

Το χειρότερο που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου είναι αυτό: να τον αφήσεις να πιστέψει ότι είναι αδύναμος.

Οι άνθρωποι παραδίδονται άνευ όρων καμιά φορά στη μιζέρια τους. Υποκύπτουν, υποτροπιάζουν. Εγκαταλείπουν την αυτονομία τους και την ευθύνη του εαυτού τους για χάρη της πεποίθησης ότι δεν μπορούν να δράσουν.

Δε χρειάζεται να είσαι θύμα, δεν πρέπει. Όταν είσαι θύμα σημαίνει ότι έχεις εγκαταλείψει τις πιθανότητες για αλλαγή. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα με τη ζωή σου, αφήνεις να σου κάνει εκείνη. Τους πρόθυμους έλεγαν οι Ρωμαίοι, η μοίρα τους καθοδηγεί, αλλά τους απρόθυμους τους σέρνει. Σκέψου το αυτό. Αν αφεθείς να παρασυρθείς, είναι σα να αποποιείσαι την ευθύνη του εαυτού σου και γίνεσαι έρμαιο της όποιας ατυχίας μπορεί να σε βρει.

Ίσως να μην μπορείς να ελέγξεις όλα όσα σου συμβαίνουν. Μπορείς όμως να ελέγξεις το πώς θα αντιδράσεις σε αυτά. Αν έχασες τη δουλειά σου, μπορείς να πνιγείς στη μιζέρια σου ή να ψάξεις να βρεις μία καλύτερη δουλειά. Αν σε απορρίπτει κατ’ εξακολούθηση το άλλο φύλο, μπορείς είτε να κάνεις το θύμα όλη μέρα, είτε να δεις πώς και γιατί σου συμβαίνει αυτό και πώς μπορείς ενδεχομένως να το αλλάξεις.

Θες να βελτιωθείς στο φλερτ; Δες εδώ

Δεν είναι εύκολο πράγμα, η αλήθεια. Κάποιοι μπορεί να τα καταφέρνουν ευκολότερα από άλλους. Έτσι είναι η ζωή και δεν είναι δίκαιη. Μπορείς να διαλέξεις τη μιζέρια ή την προσπάθεια να ξεφύγεις από αυτή. Η ευτυχία δε χαρίζεται, κατακτείται. Την κερδίζεις με αγώνα.

Αν θες να γίνεις ευτυχισμένος, πρέπει να είσαι πρόθυμος να παλέψεις για να δημιουργήσεις την ευτυχία σου.

Όσο στραβά και αν πάνε τα πράγματα, έχεις πάντα επιλογές. Είτε πολεμάς, είτε παραδίνεσαι. Αν πέσεις εφτά φορές, φρόντισε να σηκωθείς οκτώ.