Βάλε τον Εαυτό σου Πρώτο

Σήμερα θέλω να σου μιλήσω για ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Για το να βάζεις τον εαυτό σου πρώτο. Και είναι αμφιλεγόμενο θέμα γιατί όπου κι αν γυρίσεις, η κοινωνία, η θρησκεία, σου λένε ότι πρέπει να βάζεις πάνω απ’ όλα τους άλλους.

Και ενώ πιστεύω ότι όντως είναι σημαντικό να βοηθάμε και να δίνουμε προσοχή στους άλλους, είναι αδύνατο να προσφέρεις όσο μπορείς, εκτός κι αν πρώτα απ’ όλα έχεις φροντίσει και βάλει τον εαυτό σου πρώτο.

Σκέψου για λίγο την τελευταία φορά που μπήκες σε αεροπλάνο. Όταν οι αεροσυνοδοί έδιναν τις οδηγίες για τις μάσκες οξυγόνου που πέφτουν σε περίπτωση ανάγκης, σκέφτηκες σε ποιον θα έπρεπε να βάλεις μάσκα οξυγόνου πρώτα; Στα παιδιά σου; Στη γυναίκα σου;

Η απάντηση σε εσένα, γιατί δεν θα μπορέσεις να βοηθήσεις κανέναν άλλο, αν δεν έχεις τις αισθήσεις σου.

Στην καθημερινότητα

Κάτι τέτοιο συμβαίνει και σε πιο συνηθισμένα σενάρια στην καθημερινότητά μας. Δουλεύεις και δουλεύεις και δουλεύεις, 8, 9, 10, 12 ώρες κάθε ημέρα, επιστρέφεις σπίτι και τα παιδιά ορμούν πάνω σου, η σύζυγός σου θέλει βοήθεια, ο κολλητός σου μετακομίζει και χρειάζεται ένα χέρι βοήθειας, πρέπει να πας τα παιδιά στα μαθήματα, και κάπου εκεί η μέρα έχει τελειώσει. Και συνειδητοποιείς ότι είναι ώρα για ύπνο. Αύριο που θα ξυπνήσεις η ρουτίνα επαναλαμβάνεται.

Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου, από τη μία σου αξίζουν έπαινοι που βοηθάς σε τόσα θέματα, από την άλλη είναι θέμα χρόνου να κλατάρεις. Και αν πάθεις burn out αυτό θα έχεις πολλές συνέπειες.

Πρώτα απ’ όλα θα σταματήσεις. Θα σταματήσεις να έχεις κίνητρο, όρεξη, φιλοδοξία. Και θα γίνεις ένας άνθρωπος που δεν έχει δυνάμεις και κάθεται άπραγος όλη μέρα στον καναπέ.

Δεύτερον, πιθανότατα θα εκραγείς και θα ξεσπάσεις. Θα πεις κάτι σε κάποιον από τους πελάτες ή τους συναδέλφους σου. Θα κάνεις κάποιο άσχημο σχόλιο στη γυναίκα σου. Θα βάλεις τις φωνές στα παιδιά σου.

Πίστεψε με, ξέρω. Την έχω πατήσει κι εγώ. Έχω μπλέξει με τις δουλειές και υποχρεώσεις άλλων και τους επέτρεψα να ορίζουν το πώς ζω τη ζωή μου. Και ξέρεις ποιο είναι το χειρότερο; Οι άνθρωποι ήξεραν ότι θα βοηθήσω, ότι θα παρατούσα ότι είχα για να τους βοηθήσω και άρχισαν να το εκμεταλλεύονται αυτό. Όχι επίτηδες, απλά για να κάνουν τη δουλειά τους.

Ώρα να φροντίσεις τον εαυτό σου και την προσωπική σου ζωή. Δες εδώ

Και ξέρω ότι κι εσύ κάπως έτσι την πατάς. Γι’ αυτό σήμερα θέλω να σου δώσω κάποιες κατευθύνσεις. Θέλω να σου δώσω την άδεια να είσαι και λίγο εγωιστής, να βάζεις τον εαυτό σου πρώτο.

Ίσως μου πεις ότι δεν χρειάζεσαι κάποιου είδους άδεια και ότι το αποφασίζεις μόνος σου. Αλήθεια είναι αυτό. Αλλά θέλω να σε ρωτήσω: τότε γιατί δεν βάζεις τον εαυτό σου πρώτο; Γιατί δεν κάνεις πράγματα για εσένα;

Ξέρω τι θα πεις. Θα πεις ότι έχεις «υποχρεώσεις», «υπάρχουν άνθρωποι που στηρίζονται σε εμένα», «οι κοντινοί μου χρειάζονται την βοήθειά μου».

Και ενώ συμφωνώ ότι αυτό μπορεί να είναι αληθές, το λες μόνο επειδή έχεις επιτρέψει στον εαυτό σου να είναι στο έλεος του τι θέλει ο καθένας, ανεξαρτήτως του πως νιώθεις για αυτό.

Οπότε ας το κάνουμε πιο απλό, για να μη νομίζεις ότι είμαι πολύ σκληρός ή πολύ εγωιστής: Ναι, θέλω να βοηθάς τους άλλους, θέλω να τους εξυπηρετείς, αλλά θέλω να το κάνεις με έναν τρόπο που έχει νόημα για εσένα, ώστε να μπορείς να διατηρήσεις τη βοήθεια σου.

Γιατί με τον ρυθμό που πας, πόσο ακόμα θα αντέξεις;

Βρες τι είναι αυτό που θέλεις

Για αρχή θα χρειαστεί να καταλάβεις τι είναι αυτό που θέλεις. Δεν είναι τόσο απλό, όσο ακούγεται. Έχω μιλήσει με πολλούς άνδρες που ακόμα δεν έχουν δώσει το χρόνο για να βρουν τι είναι πραγματικά αυτό που θέλουν.

Ξεκίνα λοιπόν να το ψάχνεις. Ξεκίνα να σχεδιάζεις. Ξεκίνα να σκέφτεσαι. Τα όνειρά σου δεν πρόκειται να σου χτυπήσουν την πόρτα. Χρειάζεται να βγεις και να τα επιδιώξεις. Γιατί πολλές φορές επιτρέπουμε στον εαυτό μας να χρησιμοποιείται από τους άλλους για να επιδιώξουν τα δικά τους όνειρα, εις βάρος των δικών μας.

Πες «όχι» όπου πρέπει

Έπειτα, μην φοβάσαι να πεις «όχι». Ξέρω ότι θέλεις να πεις «ναι». Ξέρω ότι θέλεις να βοηθήσεις. Ξέρω ότι θες να κάνεις κάτι καλό για την οικογένειά σου, τη σχέση σου, τους φίλους σου, αλλά πραγματικά αντέχεις άλλη μία υποχρέωση;

Επίσης αν συνεχίσεις να αναλαμβάνεις υποχρεώσεις, μπορείς όντως να βοηθήσεις όλους τους άλλους για τους οποίους έχεις αναλάβει δεσμεύσεις;

Άρα μάθε να λες «όχι» πιο συχνά.

Διεκδίκησε χρόνο για εσένα

Έπειτα, φρόντισε να έχεις προσωπικό χρόνο. Δεν έχει σημασία αν είναι το πρωί ή το απόγευμα, αν αφορά έναν υπνάκο ή προπόνηση στο γυμναστήριο ή ανάγνωση ενός καλού βιβλίου. Αρκεί να είναι χρόνος για εσένα, μόνο για εσένα. Γίνει εγωιστής εδώ και κάνε ακριβώς αυτό που θέλεις. Αν θες να δεις φίλους, τέλεια, αρκεί όμως να το θες εσύ.

Βρες κάτι που σε αναζωογονεί, που σου δίνει κίνητρο, που σου επιτρέπει να επανέλθεις φρέσκος και χαλαρός.

Αυτό τον χρόνο, ωστόσο χρειάζεται να τον βάλεις σε προτεραιότητα και να τον υπερασπιστείς. Εξήγησε στους άλλους ότι είναι χρόνος για εσένα. Πες στη γυναίκα σου να μην σε διακόψει (εκτός αν είναι κάτι εξαιρετικά επείγον). Σίγουρα θα χρειαστεί καλή επικοινωνία ανάμεσά σας, αλλά όπως ξέρεις αυτή είναι απαραίτητη.

Σταδιακά θα διαπιστώσεις ότι καθώς θα φροντίζεις τον εαυτό σου, θα νιώθεις καλύτερα για σένα. Θα είσαι πιο αισιόδοξος, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, καλύτερος σύζυγος και καλύτερος πατέρας.

Οπότε πως ξεκινάς; Πρώτα, βρες έστω 15 λεπτά κάθε ημέρα για να σκεφτείς και να σχεδιάσεις αυτό που εσύ θέλεις, έπειτα πες «όχι» όπου κρίνεις ότι χρειάζεται, και τέλος βρες χρόνο μέσα στην εβδομάδα για να κάνεις κάτι που σου αρέσει.

Γιατί αν κάνεις τα πάντα για καθένα για καιρό, θα είσαι μόνιμα απογοητευμένος από τη ζωή σου. Μόνο μόλις μάθεις να βάζεις τον εαυτό σου πρώτο, θα γίνεις ο άνδρας που θέλεις να είσαι και θα μπορείς πραγματικά να προσφέρεις στους άλλους από θέση επιλογής.